Đối với người mới bắt đầu học tiếng Anh, việc nghe tiếng Anh luôn là nỗi sợ to lớn. Bời vì họ không đủ vốn từ vựng để nghe hiểu, cũng như rất khó bắt kịp tốc độ nói của người bản xứ. Trong bài viết hôm nay, Anh ngữ Halo xin chia sẻ phương pháp luyện nghe tiếng Anh hiệu quả dành cho người bắt đầu. Đồng thời cung cấp một số tips luyện nghe tiếng Anh giúp tiết kiệm thời gian cải thiện kỹ năng nghe.
Những khó khăn gặp phải khi luyện nghe tiếng Anh
1.1. Thiếu vốn từ vựng
Khi mới bắt đầu học tiếng Anh và từ vựng đang còn rất hạn chế, việc lắng nghe tiếng Anh có thể đòi hỏi bạn phải nỗ lực nhiều hơn. Đôi khi, bạn có thể không hiểu hết nội dung của các cuộc trò chuyện thông thường, nhưng đừng lo lắng về điều này, bởi vì đó là điều tất yếu. Hãy nhớ rằng bạn không cần phải tự ti khi bạn chỉ mới đang bắt đầu học. Việc học đều đặn một vài từ mới mỗi ngày cũng là một bước tiến quan trọng trong việc trau dồi vốn từ.
1.2. Nhiều từ đa nghĩa, tùy theo ngữ cảnh
Tương tự với tiếng Việt, trong tiếng Anh cũng có nhiều từ đa nghĩa, tức là chỉ với 1 từ, khi kết hợp với từ khác sẽ mang nhiều nghĩa khác đi.
Chúng ta có một vài ví dụ với từ “Take”.
- take up something: bắt đầu làm việc gì đó, đặc biệt là một môn sở thích
- take over something (from somebody): tiếp quản công việc/trách nhiệm nào đó (từ ai đó)
- take something back: rút lại lời, nhận sai
- take off something: cởi ra, bỏ ra
Đây là một trong những khó khăn khi học và luyện nghe tiếng Anh. Đặc biệt là khi có nhiều phrasal verbs, collocations và idioms. Đúng vậy, tiếng Anh thường sử dụng nhiều cụm từ và thành ngữ mà không dễ dàng hiểu hoặc dự đoán từ ý nghĩa của các thành phần riêng lẻ. Việc học những cụm này không những quá khó mà còn rất dễ nhầm lẫn nghĩa giữa các cụm tương tự. Hãy nhớ rằng học tiếng Anh là một quá trình dài, bạn sẽ cải thiện theo thời gian với sự kiên nhẫn và thực hành đều đặn. Đừng bao giờ từ bỏ và hãy luôn thách thức bản thân để nâng cao kỹ năng của mình.
1.3. Người bản xứ phát âm “không chuẩn”
Người bản ngữ thường sử dụng các hình thức nói ngắn gọn khi giao tiếp, đặc biệt là đối với giọng Mỹ – American accent. Và quan trọng hơn là những quy tắc nói tắt này không phải lúc nào cũng được tìm thấy trong sách vở, giáo trình. Mà nó thường xuất hiện trong phim ảnh và các chương trình truyền hình thực tế. Do đó bạn phải xem nhiều thì mới có thể hiểu hết được những gì họ nói trong cuộc hội thoại.
Thay vì phát âm rõ từng từ, như “What are you doing?” thì người bản ngữ thường đọc thành “Whatcha doin’?” Hoặc “I want to be a star” trở thành “I wannabe a star” và “I am going to dance” trở thành “I’m gonna dance“. Những hình thức rút gọn này có thể thay đổi âm thanh của từ hoàn toàn, chẳng hạn như “you” trở thành “yah”. Hơn nữa, tiếng Anh ở những quốc gia/vùng khác nhau sẽ có nhiều giọng nói khác nhau như British accent, American accent, Australian accent, Singapore, với âm sắc và ngữ điệu khác biệt đáng kể. Đây là một trong những lý do chính khiến nhiều người mới bắt đầu luyện nghe cảm thấy rất khó để hiểu được những gì đang nghe.
Phương pháp luyện nghe tiếng Anh dành cho người bắt đầu
2.1. Lựa chọn nội dung nghe phù hợp với trình độ
Việc luyện nghe tiếng Anh không chỉ nên gói gọn trong 2 chữ “học hành” mà còn cần được lựa chọn, biến tấu sao cho thú vị và phù hợp với trình độ của bạn. Hãy học từ những gì bạn thích, nếu bạn thích xem liveshow, hãy tìm kiếm những chương trình lớn để xem, nghe hiểu. Nếu bạn thích ca hát, hãy tập hát theo những gì bạn nghe được. Còn nếu các bạn thích tri thức, sách vở, bạn có thể nghe các bản tin thời sự, nghe podcast, nghe kể chuyện,..
2.2. Luyện nghe kết hợp đọc thành tiếng
Hãy để việc học ngôn ngữ trở nên đơn giản và hiệu quả hơn bằng cách luyện tập chăm chỉ và đều đặn. Khi mới bắt đầu học, bạn hãy cố gắng nghe để hiểu cơ bản, đọc để nắm vững phát âm, và cũng nên nhại lại lời thoại nhân vật để quen với ngữ điệu tự nhiên. Thực hiện việc nghe, đọc, và lặp lại giúp cải thiện kỹ năng nghe và phát âm. Kết hợp nghe với đọc phụ đề và nói thành tiếng và tập trung cao độ vào học tập. Hãy tìm các tài liệu như chương trình truyền hình, phim, bài hát, hoặc bài nghe tiếng Anh đơn giản mà bạn yêu thích để học một cách dễ dàng mà không bị nhàm chán nhé.
2.3. Luyện nghe kết hợp viết ra giấy để ghi nhớ
Bí quyết luyện nghe tiếng Anh nhanh tiến bộ nhất thường bắt đầu từ những thói quen cơ bản như nghe và sao chép lại nội dung bạn nghe, học từ vựng và phát âm chuẩn, và luyện nói theo những gì bạn đã nghe. Mặc dù có thể bạn sẽ cảm thấy rằng phương pháp này tốn thời gian vì bạn cần phải nghe và lặp đi lặp lại nhiều lần, thậm chí để đoán một từ, nhưng nó thực sự hiệu quả và sẽ tạo cho bạn một chiếc “nền” rất bền vững trong việc học tiếng Anh.
2.4. Luyện nghe tận dụng bản chép lời transcript
Phương pháp chép lại khi nghe để luyện tiếng Anh là một cách rất hiệu quả vì nó sẽ nâng cao kỹ năng nghe hiểu cũng như vốn từ vựng và cấu trúc ngữ pháp.
Cách học này rất đơn giản, chỉ với một vài bước sau:
- Nghe một lần để hiểu ý chính của bài.
- Đọc transcript và gạch chân từ khóa. Tra từ điển và nắm vững các từ mới và cấu trúc.
- Đọc lại để nắm ý chính, không cần thuộc lòng toàn bộ bài nói.
- Nghe lại lần thứ hai và thứ ba để hiểu rõ toàn bộ nội dung.
- Ghi chép các từ vựng và cấu trúc mới và ôn tập thường xuyên.
Phương pháp này giúp bạn học từ vựng và cấu trúc ngữ pháp trong bối cảnh cụ thể, giúp bạn sử dụng chúng một cách hiệu quả trong thực tế. Điều quan trọng là bạn cần duy trì sử dụng cách học này và thực hành đều đặn để cải thiện kỹ năng nghe và sự thành thạo trong sử dụng tiếng Anh.
7 tips luyện nghe tiếng Anh cho người mới bắt đầu
3.1. Chủ động lắng nghe
- Lắng nghe tích cực đòi hỏi sự tập trung cao độ và cố gắng để hiểu ý nghĩa chi tiết của những gì người nói đang truyền đạt. Đây là một cách hiệu quả để nắm bắt từ vựng, cấu trúc ngữ pháp, và phát âm. Nó giúp bạn thấu hiểu sâu hơn về ngôn ngữ và giúp cải thiện kỹ năng nghe một cách toàn diện.
- Lắng nghe thụ động, mặc dù có thể giúp bạn tiếp xúc với tiếng Anh và làm quen với âm điệu của nó, thường không đủ để nắm vững kỹ năng nghe và cải thiện từ vựng hoặc cấu trúc ngữ pháp. Khi bạn chỉ nghe mà không tập trung vào việc hiểu rõ, thì thông tin thường sẽ trôi qua và bạn có thể bỏ lỡ những cơ hội quý báu để học.
Tuy nhiên, lắng nghe thụ động cũng có vai trò của nó, đặc biệt trong việc tiếp xúc ban đầu với tiếng Anh và làm quen với âm thanh của nó. Nó có thể giúp bạn xây dựng khả năng quen với nhiều giọng nói và khả năng phát âm cơ bản.
Vì vậy, tốt nhất là kết hợp cả hai hình thức lắng nghe: lắng nghe tích cực khi bạn có thời gian và cơ hội tập trung vào việc học, và lắng nghe thụ động khi bạn đang sinh hoạt hằng ngày, để tiếp xúc và làm quen với tiếng Anh một cách tự nhiên.
3.2. Xem chương trình tiếng Anh và phim có phụ đề song ngữ
Bắt đầu xem các chương trình bằng tiếng Anh và phim có phụ đề bằng cả tiếng Anh và tiếng Việt có thể giúp bạn nhanh chóng tìm ra nghĩa của một từ vựng mới mà không cần phải tra từ điển. Việc hiển thị phụ đề tiếng Anh sẽ hỗ trợ bạn cải thiện khả năng nói và viết.
Việc xem Tivi lồng với việc học sẽ rất hiệu quả vì nó vừa kết hợp giải trí và học tập trau dồi. Hãy chăm xem những bộ phim tiếng Anh, và có phụ đề nhé. Việc xem phim có phụ đề tiếng Anh và tiếng Việt sẽ vừa giúp bạn tiết kiệm được thời gian đi tìm nghĩa từ vựng, vừa giúp chúng ta không bị mắc vào cảnh xem phim nhưng không hiểu nhân vật nói điều gì.
3.3. Chơi các trò chơi tiếng Anh trực tuyến
Cũng có nhiều trò chơi trực tuyến có thể giúp cải thiện kỹ năng nghe tiếng Anh và tạo động lực cho việc học. Dưới đây là một số trang web hữu ích:
- Randall’s ESL Cyber Listening Lab: Cung cấp bài kiểm tra nghe và câu hỏi tiếng Anh, phân cấp từ cơ bản đến nâng cao, phù hợp cho mọi đối tượng học tiếng Anh.
- British Council: Cung cấp bài tập luyện nghe đơn giản, học từ vựng cơ bản cho trường học, công việc và đối tượng hàng ngày.
- Teach This: Trò chơi được thiết kế cho lớp học tiếng Anh, nhưng bạn có thể sử dụng chúng để thực hành tiếng Anh với bạn bè.
Những trò chơi này tạo ra trải nghiệm học tập thú vị và tiếp thêm động lực để bạn tiếp tục nâng cao kỹ năng nghe tiếng Anh của mình.
3.4. Đoán ý nghĩa từ bối cảnh của cuộc trò chuyện
Phương pháp sử dụng từ ngữ cảnh để hiểu từ vựng tiếng Anh là một cách tốt và hiệu quả để học. Khi nghe tiếng Anh, hãy tập trung vào các từ khóa mà bạn biết và cố gắng hiểu ý nghĩa cơ bản mà người nói đang truyền đạt. Bạn cũng có thể quan sát giọng điệu, ngôn ngữ cơ thể và môi trường xung quanh để đoán nội dung hoặc mục đích của cuộc trò chuyện. Việc áp dụng phương pháp này có thể giúp bạn cải thiện kỹ năng giao tiếp tiếng Anh một cách đáng kể. Điều quan trọng là duy trì thói quen thực hành và tiếp tục tiếp xúc với ngôn ngữ mục tiêu, và bạn sẽ thấy sự tiến bộ trong việc hiểu và sử dụng từ vựng tiếng Anh.
3.5. Cố gắng tương tác với nhiều giọng nói khác nhau
Việc tiếp xúc với nhiều giọng điệu và ngữ điệu tiếng Anh khác nhau là cách tốt nhất để cải thiện khả năng nghe tiếng Anh. Ngôn ngữ có nhiều biến thể và ngữ cảnh vùng miền, và việc nghe và thích nghi với nhiều giọng điệu sẽ giúp bạn trở nên linh hoạt và thuần thục hơn trong việc hiểu và giao tiếp bằng tiếng Anh.
Điều này có thể thực hiện thông qua việc xem phim và chương trình truyền hình từ nhiều quốc gia, nghe các bản tin hoặc podcast từ nhiều nguồn khác nhau, và tìm kiếm cơ hội để trò chuyện với người nói tiếng Anh từ các vùng miền khác nhau. Bằng cách này, bạn sẽ trang bị cho mình khả năng hiểu và tương tác tốt trong nhiều tình huống khác nhau và với nhiều người khác nhau.
3.6. Hãy nhớ rằng bạn sẽ không thể hiểu tất cả mọi thứ
Việc hiểu rõ một ngôn ngữ hoàn toàn là một thách thức lớn và dường như không thể đạt được. Ngay cả người nói tiếng Anh bản ngữ cũng đôi khi gặp khó khăn trong việc hiểu hoàn toàn người khác, đặc biệt khi gặp phải giọng điệu hoặc từ vựng không quen thuộc.
Quan trọng nhất là bạn không nên sợ khó khăn và đừng ngần ngại khi phải yêu cầu người nói nói chậm hơn hoặc lặp lại. Điều này là một phần của quá trình học và cải thiện. Khả năng yêu cầu sự giúp đỡ và làm rõ thông tin cũng là một kỹ năng quan trọng trong việc giao tiếp bằng tiếng Anh.
Hãy luôn tập trung vào việc cải thiện và phát triển kỹ năng nghe của bạn, và đừng bao giờ ngần ngại khi gặp khó khăn. Càng thực hành nhiều, bạn sẽ càng tự tin và thành thục hơn.
3.7. Chọn chủ đề yêu thích, gần gũi, thực tế
Hãy chọn các chủ đề mà bạn đúng sở thích và cảm thấy đam mê, bởi đó sẽ giúp bạn tập trung và thực hành ngôn ngữ một cách có ý nghĩa. Ngoài ra, những chủ đề khơi gợi cảm xúc và tâm trí cũng sẽ giúp bạn ghi nhớ lâu hơn và áp dụng các cấu trúc câu và từ vựng vào các tình huống thực tế một cách tự nhiên hơn.
Hãy tận hưởng việc học tiếng Anh thông qua những chủ đề bạn yêu thích và đam mê, và đừng ngần ngại thử nghiệm nhiều thứ khác nhau để trải nghiệm sự đa dạng của ngôn ngữ.
Trên đây, hy vọng đã phần nào giúp các bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về những khó khăn khi luyện nghe. Đồng thời nắm vững phương pháp luyện nghe tiếng Anh hiệu quả dành cho người mới bắt đầu.
Nguồn tham khảo:
